Mannen van Miljard (slot)

Eerder: 1, 2, 3.

Na een korte stilte zei een van de Britse professoren dat hij het wel met me mee eens was. Er klonk enige opluchting in zijn stem.
     De vertegenwoordigers van GlobalChem keken wantrouwend. Wellicht berekenden ze in stilte hoeveel onze reis en verblijf hadden gekost.

Er was geen weg meer terug.
Ik zei dat ik, om te beginnen, het event wilde inkorten van vijf naar drie dagen.
Wenkbrauwen gingen omhoog.

In een onderonsje met mijn baas hadden we ingeschat dat we de Mannen van Miljard maximaal een dag konden vermaken. Onze powerpointdia’s zijn prettig van kleur, maar ze houden niet lang stand tegen de gedachte aan een actuele kostenoverschrijding van honderden miljoenen in Zuid-China.

Dus, zei ik. De eerste dag brengen we de mannen met elkaar in gesprek.
    De tweede dag zouden we daarop ingaan. Met gebruik van onze modellen. Ik knikte naar de Britten en zei dat hun modellen me daarvoor bijzonder inspirerend leken.
    Op de flipover stond nog steeds het model met drie blokjes en geen pijlen. Die simpliciteit zou een shock and awe-effect hebben op de mannen.
   Mijn baas en ik zouden dan ’s middags onze modellen inzetten. De facto betekende dat een goochelshow van een uur of twee. Als we in vorm waren zouden we de discussie twee uur weg kunnen houden van de International Business Environment.

De derde dag zouden we de mannen in gesprek brengen met hun bazen, om over en weer ‘beelden uit te wisselen.’ Deze omschrijving doet vermoeden dat een moderne onderneming sterk lijkt op een ruilbeurs van postzegelverzamelaars. Dat zou kunnen kloppen, als postzegelverzamelaars iemand boven zich zouden hebben om tegen te klagen dat het niet hun schuld is dat de belangrijkste postzegels ontbreken in hun collectie.

‘Zoiets dus,’ zei ik.
‘Interessant,’ zei iemand van GlobalChem. ‘Ik heb nog nooit meegemaakt dat een academicus voorstelt om een cursus in te korten.’ Hij tikte met een gestrekte wijsvinger tegen zijn lippen en keek even peinzend voor zich uit. ‘Maar misschien is dat wel goed,’ besloot hij.
    Dat was het teken voor de andere mensen van GlobalChem om ook instemmende geluiden te maken.
    Als de academici tegen hun eigen belang in handelden, moest het wel doordacht zijn.

De belofte op consensus hing in de lucht.
    ‘Maar wacht even,’ zei een Afrikaanse meneer van GlobalChem. ‘Hoe garanderen we dan dat de leerdoelen worden gerealiseerd?’
    Hij keek me aan. Mijn antwoord bestond uit een nerveuze glimlach.
    ‘Nou,’ zei de Britse professor van het model met de drie blokken. ‘Kijk.’ Hij pakte het blaadje met de achtentwintig leerdoelen, liep naar de tekening van zijn model en gaf bij elk leerdoel aan in welk van de drie blokjes het hoorde. Het was inderdaad een geniaal model. Alles wat je ooit wilde leren over de International Business Environment zat er in.

De rest van de dag vulden we het programma verder in.
Ik zei tegen mijn baas dat we elkaar moesten beloven dat we de ander niet in zijn eentje moesten laten gaan, als het event zou plaatsvinden. De Mannen van Miljard mochten dan een zeldzame diersoort zijn, ik was er niet gerust op dat hun voedingspatroon vrij was van bleek academisch vlees.

Een paar dagen vertelde ik een vriend over deze reis. Hij vroeg me waarom ze in vredesnaam mij hadden gevraagd om met Mannen van Miljard over de International Business Environment te praten.
    ‘Weet je daar dan iets van?’ vroeg hij.
    ‘Nee,’ antwoordde ik.
    ‘Dus?’

Ik stotterde wat, maar wist niet waar ik een spoor van het antwoord vinden kon.
    Later realiseerde ik me dat het probleem is dat we allebei veronderstelden dat dit soort processen meritocratisch zijn – dat je positie bepaald wordt door je verdiensten.
    Dat klopt niet. Ze zijn attractocratisch. Er komt iets langs en er blijft van alles aan kleven. Zoals je door een veld kan lopen en het kleefkruid laat kleine groene balletjes achter op je broekspijpen.
    Ik ben zo’n balletje.